Rannsóknafréttir

Tvær nýjar vísindagreinar unnar undir forystu Háskóla Íslands í samstarfi við Hafrannsóknastofnun leiða í ljós flókna stofnagerð kolmunna í Norðaustur-Atlantshafi. Stofninn er blanda af mörgum undirstofnum, sumir svæðisbundnir og aðrir víðförlir. Þetta hefur afleiðingar fyrir fiskveiðstjórnun og gæti verið mikilvægt fyrir afkomu tegundarinnar á tímum loftlagsbreytinga.

Svartserkur er ný framandi tegund í fjörum hér við land en tegundarinnar varð fyrst vart árið 2020. Þá fundust eggjasekkir í fjöru, en snigillin sjálfur fannst í Breiðafirði árið 2023. Nú hefur tegundarinnar orðið vart við Noregsstrendur og því ljóst að hún er að dreifa sér um Norður Atlantshafið.

Ný grein birtist fyrir skemmstu í og ber heitið Clinging onto Arctic Benthos: Biogeography of Amathillopsis spinigera Heller, 1875 (Crustacea: Amphipoda), including its redescription. Helstu niðurstöðurnar rannsóknarinnar sem lýst er í greininni eru þær að að marflóstegundin Amathillopsis spinigera virðist vera að alveg pólhverf* og getur búið bæði á miklu grynnri slóðum (á um 10 metrum) en einnig á talsvert meiri dýpt en áður hafði verið talið (á rúmu þriggja kílómetra dýpi).

Rannsóknasetur HÍ í Þingeyjarsveit mun í samstarfi við Hafrannsóknastofnun rannsaka þörungaeiturefni í fæðukeðju sjávar með tilliti til sjálfbærrar þróunar á norðurslóðum.

Nýlega kom út grein í tímaritinu ICES Journal of Marine Science sem nefnist Key drivers and spatio-temporal variation in the reproductive potential of Icelandic cod. Í greininni er verið að rannsaka eggjaframleiðslu, meta áhrif meðalstærðar og aldursdreifingar á eggjaframleiðslu ásamt því að meta lifun þorskseiða fyrsta árið.

Í nýjustu grein Náttúrufræðingsins segja starfsmenn Hafrannsóknastofnunar ásamt fleirum frá mjög athyglisverðum fyrsta fundi sæsnigilsins svartserks (Melanochlamys diomedea) í Atlantshafi. Sagt er frá ferlinu frá því að hann sást fyrst í fjöru við Ísland þar til staðfest tegundagreining fékkst.

Ný rannsókn, sem birtist í Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, varpar ljósi á hvaða fiskar nýta klóþangsfjörur og um hugsanleg áhrif þangtekju á þá.

Niðurstöður meistararannsóknar um áhrif sjókvíaeldis á tvo hópa lífvera, götunga og skelkrabba sýndu að tegundafjölbreytileiki tegundanna minnkaði með aukinni nálægð við eldiskvíar og á sama tíma fækkaði einnig einstaklingum af hópi götunga.

Ný alþjóðleg vísindagrein varpar nýju ljósi á lífssögu hákarls og bendir m.a. á mögulegar gotstöðvar suðvestur af Íslandi. Hákarl finnst víða í norðanverðu Atlantshafi og er talin vera ein langlífasta hryggdýrategund í heimi.

Árlegur rannsókna- og vöktunarleiðangur Náttúrufræðistofnunar til Surtseyjar fór nýlega fram. Í leiðangrinum tóku þátt sérfræðingar frá Náttúrufræðistofnun, Hafrannsóknastofnun, og fleiri.