Umhverfissvið

Á umhverfissviði fer fram starfsemi sem lýtur að umhverfisþáttum ferskvatns og sjávar og plöntusvifi. Mælingar á umhverfisþáttum og skilningur á tengslum umhverfis og lífríkis eru afar mikilvæg undirstaða nýtingar. Það á ekki síst við nú á tímum í ljósi þeirra víðtæku áhrifa sem mannfólk er að hafa á umhverfi.

Á umhverfissviði fara fram fjölbreyttar rannsókir sem beinast m.a. að eðlis- og efnafræði sjávar og ferskvatns, vistfræði þörunga og efnagreiningum ýmiskonar.

Vöktun á ástandi sjávar er eitt af umfangsmestu verkefnum stofnunarinnar. Markmið þess er að vakta á kerfisbundin hátt langtímabreytingar á umhverfisþáttum í hafinu umhverfis Ísland. Í því felast m.a. reglulegar mælingar á hitastigi, seltu, súrnun sjávar og styrk næringarefna á föstum stöðvum umhverfis Ísland. Sambærileg vöktun fer einnig fram í ferskvatni.

Mat á áhrifum loftslagsbreytinga á umhverfi hafsins og vatna á Íslandi er hluti þessara rannsókna.

Vinna við innleiðingu laga um stjórn vatnamála fer fram á sviðinu sem tekur til bæði vatnshlota í ferskvatni og í sjó.

Samfara vaxandi fiskeldi í sjókvíum hafa rannsóknir á straumum og vöktun á öðrum þáttum umhverfisins á grunnsævi aukist. Þær rannsóknir eru grundvöllur ráðgjafar um burðarþol fjarða og þar með sjálfbærri nýtingu sjókvíaeldissvæða.

Svifþörungar eru undirstaða vistkerfa sjó og ferskvatni. Vöktun á svifþörungum í sjó fer fram að vori með annarri vöktun á umhverfisþáttum en einnig eru notuð fjarkönnunargögn til að meta frumframleiðni. Jafnframt fer fram vöktun á eitruðum svifþörungum á strandsvæðum við Ísland.

Á meðal lögbundinna hlutverka stofnunarinnar eru umsagnir, t.d. vegna framkvæmda og mats á umhverfisáhrifum.

Margskonar efnarannsóknir eru gerðar á sviðinu sem m.a. tengist því að starfsemi efnagreiningar á Nýsköpunarmiðstöð fluttist til Hafrannsóknastofnunar um áramótin 2020-2021. Efnagreiningarnar eru fjölbreyttar og beinast m.a. að vatni, lofti, gróðri, lífsýnum, jarðvegi og föstum efnum. Tilgangur mælinganna er m.a umhverfisvöktun, mengunarmælingar og vöktun á lífríki í hafi og vötnum.

05.01.2022