GRÁLÚÐA Reinhardtius hippoglossoides
Birting ráðgjafar: 6. júní 2025. Útgefið af Hafrannsóknastofnun.
Ráðgjöf
Hafrannsóknastofnun og Alþjóðahafrannsóknarráðið ráðleggja, í samræmi við nýtingarstefnu sem mun leiða til hámarksafraksturs til lengri tíma litið (MSY), að afli fiskveiðiárið 2025/2026 verði ekki meiri en 20 992 tonn á svæðinu Austur-Grænland / Ísland / Færeyjar.
Stofnþróun
Veiðiálag er yfir kjörsókn (FMSY) en undir gátmörkum (Fpa). Stærð hrygningarstofns er yfir aðgerðarmörkum (MSY Btrigger), gátmörkum (Bpa) og varúðarmörkum (Blim).
Grálúða. Afli eftir svæðum, nýliðun (5 ára), veiðidánartala 9–14 ára og stærð hrygningarstofns. Skyggð svæði og öryggisbil sýna 90 % öryggismörk.
Stofnmat og gátmörk
Forsendur ráðgjafar | Hámarksafrakstur |
Aflaregla | Ekki hefur verið sett aflaregla fyrir þennan stofn |
Stofnmat | Tölfræðilegt aldurs-lengdarlíkan (Gadget) sem notar afla í líkani og spám |
Inntaksgögn | Heildarafli, vísitölur úr stofnmælingu botnfiska við Ísland (SMH) og Grænland, stofnmælingu botnfiska að hausti (IS-SMH) ; aldurs- og lengdardreifingar úr IS-SMH. |
Nálgun | Viðmiðunarmörk | Gildi | Grundvöllur |
|---|---|---|---|
Hámarksafrakstur | MSY Btrigger | 24 895 | Bpa |
FMSY | 0.22 | Fiskveiðidánartala sem leiðir til hámarksafraksturs, byggt á slembihermunum. | |
Varúðarnálgun | Blim | 18 213 | Minnsta metna stærð hryngingarstofnsins (árið 2010) |
Bpa | 24 895 | Blim × e1.645σ, σ = 0.19. | |
Fpa | 0.29 | Fp05, hámarks F þar sem líkur á því að SSB fari niður fyrir Blim eru <5 % |
Horfur
Grálúða. Forsendur fyrir stofnmatsárið og í framreikningum.
Breyta | Gildi | Athugasemdir |
|---|---|---|
F9-14 ára (2025) | 0.21 | Fiskveiðidánartala sem svarar til áætlaðs heildarafla árið 2025. |
Hrygningarstofn (2026) | 28 259 | Mat úr líkani; í tonnum |
Nýliðun 5 ára (2026) | 32 038 | Metið í stofnmati; í þúsundum. |
Nýliðun 5 ára (2027) | 30 463 | Metið úr stofnmati; í þúsundum. |
Afli (2025) | 17 980 | Ráðlagt heildaraflamark fyrir 2025; í tonnum. |
Grálúða. Áætluð þróun hrygningarstofns (tonn) miðað við veiðar samkvæmt markmiðum um hámarksafrakstur.
Grunnur | Afli (2026) | F (9-14 ára) (2026) | Hrygningarstofn (2027) | % breyting á hrygningarstofni1) | % breyting á ráðgjöf2) |
|---|---|---|---|---|---|
Hámarksafrakstur | 20 992 | 0.22 | 31 039 | 10 | 17 |
1) Hrygningarstofn árið 2027 miðað við hrygningarstofn 2026 | |||||
2) Ráðlagt aflamark fyrir 2025/2026 miðað við ráðlagt aflamark 2024/2025 (17890 t) | |||||
Ráðlagt aflamark er hærra vegna þess að hrygningarstofn er yfir aðgerðamörk (MSY Btrigger).
Gæði stofnmats
Staðfestur er samgangur við stofninn í Barentshafi en umfang þess er ekki metið (Vihtakari og fleiri, 2022; Albert og Vollen, 2015; Westgaard o. fl., 2017). Stofnmatið í ár gæti því lýst stofnstærðarbreytingum fleiri en eins stofns. Þessi atriði auka á óvissu um núverandi stofnmat og ráðgjöf.
Vegna ósamræmis í aldurslestri á milli landa er ekki hægt að nota aldursgögn frá öllum svæðum í stofnmatið.
Í stofnmati ársins í ár hefur hrygningarstofn verið leiðréttur upp á við og veiðidánartala niður á við, miðað við stofnmat síðasta árs.
Grálúða Núverandi stofnmat (rauð lína) borið saman við stofnmat síðastu ára.
Aðrar upplýsingar
Grálúða er hægvaxta og seinkynþroska tegund. Góð nýliðun síðan 2022 í stofnmælingu botnfiska að haustlagi sem gæti leitt til stækkunar veiðistofns grálúðu frá og með 2026.
Ekkert samkomulag er í gildi um skiptingu aflamarks fyrir allt úbreiðsluvæðis stofnsins. Í gildi er samkomulag milli Íslands og Grænlands um að 56.4 % af ráðlögðu aflamarki komi í hlut Íslendinga og 37.6 % til Grænlands. Þrátt fyrir að stærstur hluti aflans sé tekinn við Ísland og austur af Grænlandi er hluti hans tekinn á svæðum þar sem ekkert aflamark er í gildi.
Ráðgjöf, aflamark og afli
Grálúða. Tillögur um hámarksafla fyrir Austur Grænland / Ísland / Færeyjar, ákvörðun stjórnvalda um heildaraflamark og afli (tonn). Athugið að afli á Íslandsmiðum miðast við fiskveiðiár en afli á öðrum miðum og heildarafli miðast við almanaksár.
Fiskveiðiár | Tillaga | Aflamark við Ísland1) | Afli Íslendinga | Aflamark við Austur-Grænland2) | Afli Grænlendinga3) | Afli annarra þjóða3) | Afli alls4) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1984 | 25 000 | 30 000 | 30 067 | 15 | 3 954 | 34 038 | |
1985 | 25 000 | 30 000 | 29 210 | 81 | 2 789 | 32 116 | |
1986 | 25 000 | 30 000 | 31 063 | 177 | 1 770 | 33 027 | |
1987 | 25 000 | 30 000 | 44 775 | 154 | 1 600 | 46 665 | |
1988 | 30 000 | 30 000 | 48 630 | 37 | 2 067 | 50 774 | |
1989 | 30 000 | 30 000 | 58 332 | 11 | 2 859 | 61 202 | |
1990 | 30 000 | 30 000 | 36 573 | 40 | 2 290 | 38 903 | |
1991 | 27 000 | 33 000 | 31 187 | 65 | 1 989 | 36 869 | |
1991/1992 | 25 000 | 25 000 | 30 221 | 437 | 2 885 | 35 326 | |
1992/1993 | 30 000 | 30 000 | 39 796 | 288 | 6 634 | 40 909 | |
1993/1994 | 25 000 | 30 000 | 28 420 | 867 | 8 776 | 37 640 | |
1994/1995 | 30 000 | 30 000 | 26 499 | 533 | 9 153 | 37 177 | |
1995/1996 | 20 000 | 20 000 | 22 292 | 1 162 | 14 041 | 37 105 | |
1996/1997 | 15 000 | 15 000 | 17 351 | 1 129 | 11 777 | 31 086 | |
1997/1998 | 10 000 | 10 000 | 10 312 | 747 | 10 123 | 20 598 | |
1998/1999 | 10 000 | 10 000 | 10 578 | 200 | 9 911 | 21 304 | |
1999/2000 | 10 000 | 10 000 | 11 560 | 1 740 | 11 830 | 28 106 | |
2000/2001 | 20 000 | 20 000 | 20 195 | 1 553 | 11 504 | 43 934 | |
2001/2002 | 20 000 | 20 000 | 19 262 | 1 887 | 8 871 | 46 965 | |
2002/2003 | 23 000 | 23 000 | 20 266 | 1 459 | 11 773 | 33 590 | |
2003/2004 | 20 000 | 23 000 | 15 784 | 16 008 | 31 485 | ||
2004/2005 | 15 000 | 15 000 | 13 028 | 2 943 | 9 227 | 25 185 | |
2005/2006 | 15 000 | 15 000 | 12 670 | 1 974 | 7 754 | 21 526 | |
2006/2007 | 15 000 | 15 000 | 9 968 | 2 656 | 9 216 | 21 452 | |
2007/2008 | 15 000 | 15 000 | 9 750 | 11 700 | 7 974 | 10 346 | 29 991 |
2008/2009 | 5 000 | 15 000 | 15 581 | 21 000 | 10 607 | 9 762 | 36 144 |
2009/2010 | 5 000 | 12 000 | 14 079 | 12 000 | 1 854 | 11 379 | 26 954 |
2010/2011 | 5 000 | 13 000 | 12 231 | 12 000 | 3 415 | 9 311 | 32 295 |
2011/2012 | 12 000 | 13 000 | 13 145 | 13 000 | 4 972 | 10 540 | 36 253 |
2012/2013 | 20 000 | 15 000 | 14 092 | 10 000 | 3 316 | 8 804 | 33 381 |
2013/2014 | 20 000 | 12 500 | 11 942 | 8 300 | 1 895 | 8 525 | 24 490 |
2014/2015 | 25 000 | 14 100 | 11 852 | 9 500 | 3 743 | 8 877 | 25 020 |
2015/2016 | 22 000 | 12 400 | 13 408 | 8 300 | 1 506 | 11 161 | 25 320 |
2016/2017 | 24 000 | 13 500 | 12 152 | 9 000 | 2 556 | 7 610 | 22 092 |
2017/2018 | 24 000 | 13 535 | 14 873 | 9 024 | 2 970 | 8 466 | 26 650 |
2018/2019 | 24 150 | 13 621 | 12 654 | 9 080 | 2 798 | 7 752 | 22 595 |
2019/2020 | 21 360 | 12 047 | 12 367 | 8 031 | 1 882 | 7 777 | 22 195 |
2020/2021 | 23 530 | 13 271 | 12 876 | 8 847 | 2 693 | 7 106 | 22 635 |
2021/2022 | 26 650 | 15 031 | 10 164 | 10 020 | 2 640 | 7 546 | 21 326 |
2022/2023 | 26 710 | 15 064 | 14 885 | 10 043 | 3 226 | 8 013 | 25 425 |
2023/2024 | 19 703 | 13 463 | 12 580 | 8 099 | 1 902 | 3 456 | 19 287 |
2024/2025 | 17 890 | 13 096 | 6 727 | ||||
2025/2026 | 20 992 | ||||||
1) Aflamark fyrir Íslandsmið | |||||||
2) Aflamark er fyrir almanaksár | |||||||
3) Afli er skráður á almanaksári | |||||||
3) Afli er skráður á almanaksári | |||||||
4) Heildarafli á almanaksári | |||||||
Heimildir og ítarefni
Albert, O. T., and Vollen, T. 2015. A major nursery area around the Svalbard archipelago provides recruits for the stocks in both Greenland halibut management areas in the Northeast Atlantic. ICES Journal of Marine Science, 72: 872–879. https://doi.org/10.1093/icesjms/fsu191.
ICES. 2023a. Benchmark workshop on Greenland halibut and redfish stocks (WKBNORTH). ICES Scientific Reports. 5:33. https://doi.org/10.17895/ices.pub.22304638.
Vihtakari, M, Elvarsson, B., Treble, M, Nogueira, M., Hedges, K., Hussey, N.E., Wheeland, L., Roy, D., Ofstad, L.H., Hallfredsson, E.H., Barkley, A., Estévez-Barcia, D., Nygaard, R., Healey, B., Steingrund, P., Johansen, T., Albert, O-T., and Boje, J. 2022. Migration patterns of Greenland halibut in the North Atlantic revealed by a compiled mark-recapture dataset. ICES Journal of Marine Science, 79: 1902-1917.
Westgaard, J. I., Saha, A., Kent, M., Hansen, H. H., Knutsen, H., Hauser, L., Cadrin, S. X., et al. 2017. Genetic population structure in Greenland halibut (Reinhardtius hippoglossoides) and its relevance to fishery management. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 74: 475–485. https://doi.org/10.1139/cjfas-2015-0430.
Stofnmatsskýrslur Hafrannsóknastofnunar 2025. Grálúða. Hafrannsóknastofnun, 6. júní 2025.