LÚÐA Hippoglossus hippoglossus
Birting ráðgjafar: 6. júní 2025. Útgefið af Hafrannsóknastofnun.
Ráðgjöf
Hafrannsóknastofnun leggur til að áfram verði í gildi reglugerð nr. 470/2012 sem bannar allar beinar veiðar á lúðu í fiskveiðilandhelgi Íslands, og kveður jafnframt á um að allri lífvænlegri lúðu sem kemur um borð í veiðiskip skuli sleppt.
Stofnþróun
Hafrannsóknastofnun getur ekki metið stöðu stofnsins og veiðiálag m.t.t. aðgerðarmarka hámarksafraksturs (MSY) og varúðarnálgunar (PA) þar sem viðmiðunarmörk hafa ekki verið skilgreind.
Lúða. Afli eftir veiðarfærum, nýliðunarvísitala (<30 cm) og lífmassavísitala (>40 cm). Skyggð svæði og öryggisbil sýna 95 % öryggismörk.
Horfur
Lúða sem veiðist í SMB er að stærstum hluta 3–5 ára ókynþroska fiskur. Þessir aldurshópar hafa verið í lægð í þrjá áratugi og bendir það til að viðkomubrestur hafi orðið í stofninum. Þetta ástand er orðið svo langvinnt að fyrirsjáanlegt er að stofninn muni vera í lægð í fyrirsjáanlegri framtíð.
Gæði stofnmats
SMB nær einungis yfir veiðisvæði ókynþroska lúðu, en litlar upplýsingar eru til um kynþroska hluta stofnsins. Breytingar á vísitölum eru yfirleitt litlar frá ári til árs og mæliskekkja lítil.
Aðrar upplýsingar
Vegna bágs ástands lúðustofnsins setti ráðherra sjávarútvegsmála á fót starfshóp árið 2010 um aðgerðir til verndar stofninum. Var niðurstaða hópsins að áhrifaríkasta leiðin væri að banna beinar veiðar. Í framhaldinu hafði Hafrannsóknastofnun samráð við reynda skipstjórnarmenn varðandi frekari aðgerðir til verndar lúðustofninum. Niðurstaðan var að leggja til bann við beinum veiðum og sleppa lúðu við veiðar þar sem það væri tæknilega mögulegt, enda er lúðan talin lifa af þá meðferð. Í samræmi við tillögur Hafrannsóknastofnunar gaf Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið út reglugerð sem tók gildi árið 2012.
Ráðgjöf, aflamark afli
Lúða. Tillögur um hámarksafla, ákvörðun stjórnvalda um aflamark og afli (tonn).
Fiskveiðiár | Tillaga | Aflamark | Afli alls |
|---|---|---|---|
2010/2011 | Bann við beinum veiðum | 595 | |
2011/2012 | Bann við beinum veiðum | 186 | |
2012/2013 | Bann við beinum veiðum | 38 | |
2013/2014 | Bann við beinum veiðum | 49 | |
2014/2015 | Bann við beinum veiðum | 50 | |
2015/2016 | Bann við beinum veiðum | 113 | |
2016/2017 | Bann við beinum veiðum | 112 | |
2017/2018 | Bann við beinum veiðum | 133 | |
2018/2019 | Bann við beinum veiðum | 124 | |
2019/2020 | Bann við beinum veiðum | 141 | |
2020/2021 | Bann við beinum veiðum | 143 | |
2021/2022 | Bann við beinum veiðum | 175 | |
2022/2023 | Bann við beinum veiðum | 200 | |
2023/2024 | Bann við beinum veiðum | 182 | |
2024/2025 | Bann við beinum veiðum | ||
2025/2026 | Bann við beinum veiðum |
Heimildir og ítarefni
Stofnmatsskýrslur Hafrannsóknastofnunar 2025. Lúða. Hafrannsóknastofnun, 6. júní 2025.
Reglugerð um veiðar á lúðu. https://www.reglugerd.is/reglugerdir/allar/nr/0470-2012.