UFSI Pollachius virens
Birting ráðgjafar: 7. júní 2025. Útgefið af Hafrannsóknastofnun.
Ráðgjöf
Hafrannsóknastofnun og Alþjóðahafrannsóknaráðið leggja til, í samræmi við aflareglu íslenskra stjórnvalda, að afli fiskveiðiárið 2025/2026 verði ekki meiri en 59 510 tonn.
Stofnþróun
Veiðiálag er undir aflareglu kjörsókn (HRMSY) og gátmörkum (HRpa). Stærð hrygningarstofns er yfir aðgerðarmörkum (MGT Btrigger), gátmörkum (Bpa) og varúðarmörkum (Blim).
Ufsi Afli eftir veiðarfærum, nýliðun, veiðihlutfall byggt á viðmiðunarstofni, stærð viðmiðunarstofns (4 ára og eldri) og hrygningarstofns (MGT Btrigger = MSY Btrigger = Bpa). Skyggð svæði og öryggisbil sýna 95 % öryggismörk.
Stofnmat og gátmörk
Forsendur ráðgjafar | Aflaregla |
Aflaregla | Aflamark er reiknað sem C/y+1= 0.2 × B4+y, þar sem B4+y byggir á stofnþyngdum |
Stofnmat | Tölfræðilegt líkan fyrir afla eftir aldri (SAM) |
Inntaksgögn | Aldursgreindur afli og aldursgreindar fjöldavísitölur úr stofnmælingum (SMB, SMH) |
Nálgun | Viðmiðunarmörk | Gildi | Grundvöllur |
|---|---|---|---|
Aflaregla | MGT Btrigger | 67 000 | Aflaregla |
HRMGT | 0.2 | Aflaregla | |
Hámarksafrakstur | MSY Btrigger | 67 000 | Bpa |
HRMSY | 0.21 | Veiðihlutfall sem leiðir til langtíma MSY, byggt á stokkhastískum hermunum án matsvillu né MSY Btrigger-viðmiðs | |
Varúðarnálgun | Blim | 48 000 | Meðal SSB af fimm lægstu gildunum (1996–2000) |
Bpa | 67 000 | Blim x e1.645 * 0.2, byggt á dreifistuðli matsins (CV) = 0.2 | |
HRpa | 0.27 | Hámarks veiðihlutfall þar sem líkur á því að SSB falli undir Blim eru < 5%, byggt á stokkhastískum hermunum |
Horfur
Atvinnuvegaráðuneytið hefur sett aflareglu fyrir ufsa, sem síðast var uppfærð árið 2025. Samkvæmt aflareglunni er aflamark komandi fiskveiðiárs (TACY/Y+1), sem hefst 1. september úttektarárið Y og líkur 31. ágúst ráðgjafarárið Y+1, ákvarðað á eftirfarandi hátt:
\[ \text{TAC}_{Y/Y+1} = \text{min}\left(\frac{\text{SSB}_Y}{\text{MGT B}_{trigger}}, 1\right) \big\{0.2 \text{B}_{4+,Y} \big\} \]
þar sem MGT Btrigger = 67 000 tonn af hrygningarstofni og B4+,y er stærð viðmiðunarstofns (lífmassi 4 ára og eldri ufsa) í upphafi stofnmatsárs.
Ufsi. Forsendur fyrir stofnmatsárið og í framreikningum.
Breyta | Gildi | Athugasemdir |
|---|---|---|
Nýliðun 1 árs (2026) | 35 671 | Mat úr líkani; í þúsundum |
Nýliðun 1 árs (2027) | 35 671 | Faldmeðaltal nýliðunar byggt á allri tímaröðinni; í þúsundum |
Hrygningarstofn (2026) | 197 090 | Mat úr líkani; í tonnum |
Hrygningarstofn (2027) | 192 149 | Mat úr líkani; í tonnum |
Veiðihlutfall (2025) | 0.11 | Veiðihlutfall á almanaksári, byggt á áætluðum afla árið 2025. |
Afli (2025) | 36 601 | Gerir ráð fyrir fullri nýtingu aflaheimilda fram til 31. ágúst 2025 og aflareglu frá 1. september til 31. desember 2025; í tonnum |
Ufsi Áætluð þróun stofnstærðar hrygningarstofns (tonn) miðað við veiðar samkvæmt aflareglu.
Grunnur | Afli (2025/2026) | Veiðihlutfall (2025/2026) | Hrygningarstofn (2027) | % Breyting á hrygningarstofni1) | % Breyting á ráðgjöf2) |
|---|---|---|---|---|---|
Aflaregla | 59 510 | 0.2 | 192 149 | -3 | -11 |
1) Hrygningarstofn árið 2027 miðað við hrygningarstofn 2026 | |||||
2) Ráðlagt aflamark fyrir 2025/2026 miðað við ráðlagt aflamark 2024/2025 (66705 t) | |||||
Gæði stofnmats
Stofnmatsaðferð ufsa var endurskoðuð 2025. (ICES, 2025).
Ufsi. Núverandi stofnmat (rauð lína) borið saman við stofnmat áranna 2021–2024
Aðrar upplýsingar
Landaður afli hefur verið talsvert undir aflamarki síðan árið 2013. Hluti þessara ónýttu aflaheimilda hefur verið nýttur í tegundatilfærslu. Þetta getur leitt til þess að afli í öðrum tegundum sé umfram ráðgjöf og útgefið aflamark.
Ráðgjöf, aflamark og afli
Ufsi. Tillögur um hámarksafla, ákvörðun stjórnvalda um aflamark og afli (tonn).
Fiskveiðiár | Tillaga | Aflamark | Afli Íslendinga | Afli annarra þjóða1) | Afli alls |
|---|---|---|---|---|---|
1984 | 65 000 | 70 000 | 60 412 | 2 313 | 60 412 |
1985 | 60 000 | 70 000 | 55 140 | 1 966 | 55 140 |
1986 | 60 000 | 70 000 | 63 880 | 1 001 | 63 880 |
1987 | 65 000 | 70 000 | 78 152 | 2 356 | 78 152 |
1988 | 75 000 | 80 000 | 74 386 | 2 864 | 74 386 |
1989 | 80 000 | 80 000 | 79 757 | 2 615 | 79 757 |
1990 | 90 000 | 90 000 | 94 986 | 3 095 | 94 986 |
1991 | 65 000 | 65 000 | 69 063 | 2 926 | 69 063 |
1991/1992 | 70 000 | 75 000 | 85 155 | 1 765 | 85 155 |
1992/1993 | 80 000 | 92 000 | 98 425 | 1 758 | 98 507 |
1993/1994 | 75 000 | 85 000 | 66 620 | 1 209 | 66 831 |
1994/1995 | 70 000 | 75 000 | 49 919 | 1 679 | 50 474 |
1995/1996 | 65 000 | 70 000 | 40 525 | 1 177 | 40 915 |
1996/1997 | 50 000 | 50 000 | 37 370 | 843 | 37 498 |
1997/1998 | 30 000 | 30 000 | 32 692 | 1 111 | 32 777 |
1998/1999 | 30 000 | 30 000 | 30 835 | 1 086 | 31 210 |
1999/2000 | 25 000 | 30 000 | 29 648 | 166 | 29 838 |
2000/2001 | 25 000 | 30 000 | 31 385 | 249 | 31 513 |
2001/2002 | 25 000 | 37 000 | 36 264 | 408 | 36 439 |
2002/2003 | 35 000 | 45 000 | 47 474 | 547 | 47 569 |
2003/2004 | 50 000 | 50 000 | 55 970 | 1 093 | 56 003 |
2004/2005 | 70 000 | 70 000 | 70 636 | 1 290 | 70 673 |
2005/2006 | 80 000 | 80 000 | 77 869 | 470 | 77 896 |
2006/2007 | 80 000 | 80 000 | 66 474 | 423 | 66 474 |
2007/2008 | 60 000 | 75 000 | 66 735 | 295 | 66 737 |
2008/2009 | 50 000 | 65 000 | 61 997 | 422 | 61 997 |
2009/2010 | 35 000 | 50 000 | 57 404 | 500 | 57 404 |
2010/2011 | 40 000 | 50 000 | 51 593 | 833 | 51 593 |
2011/2012 | 45 000 | 52 000 | 49 666 | 1 020 | 49 703 |
2012/2013 | 49 000 | 50 000 | 51 273 | 1 353 | 51 576 |
2013/2014 | 57 0002) | 57 000 | 54 335 | 718 | 55 022 |
2014/2015 | 58 0002) | 58 000 | 52 035 | 524 | 52 559 |
2015/2016 | 55 0002) | 55 000 | 48 889 | 365 | 49 254 |
2016/2017 | 55 0002) | 55 000 | 44 688 | 292 | 44 980 |
2017/2018 | 60 2372) | 60 237 | 58 786 | 232 | 59 018 |
2018/2019 | 79 0922) | 79 092 | 70 150 | 175 | 70 325 |
2019/2020 | 80 5882) | 80 588 | 52 995 | 227 | 53 222 |
2020/2021 | 78 5742) | 78 574 | 56 163 | 161 | 56 324 |
2021/2022 | 77 5612) | 77 561 | 63 065 | 141 | 63 206 |
2022/2023 | 71 3002) | 71 300 | 46 055 | 179 | 46 234 |
2023/2024 | 66 5332) | 66 533 | 40 535 | 93 | 40 628 |
2024/2025 | 66 7052) | 66 705 | |||
2025/2026 | 59 510 | ||||
1) Afli annarra þjóð fyrir 2014 er á almanaksári | |||||
2) 20 % aflaregla | |||||
Heimildir og ítarefni
Nielsen, Anders, and Casper W. Berg. 2014. “Estimation of Time-Varying Selectivity in Stock Assessments Using State-Space Models.” Fisheries Research 158: 96–101. https://doi.org/10.1016/j.fishres.2014.01.014.
ICES. 2025. Workshop on the assessment and management plan evaluation for Icelandic haddock and saithe (WKICEGAD). ICES Scientific Reports. 7:26. 161 pp. https://doi.org/10.17895/ices.pub.28444499
Stofnmatsskýrslur Hafrannsóknastofnunar 2025. Ufsi. Hafrannsóknastofnun, 6. júní 2025.